Τα Ηνωμένα Έθνη στη Λευκωσία θεωρούν ότι στις συζητήσεις σε σχέση με το άνοιγμα νέων οδοφραγμάτων είναι δυνατόν να βρεθεί συνισταμένη, η οποία να ικανοποιεί σε γενικές γραμμές και τις δύο πλευρές. Αυτή βεβαίως είναι μια αισιόδοξη νότα και αφορά μια πάγια τακτική των εκπροσώπων του διεθνούς οργανισμού να επιμένουν στην ενθάρρυνση των πλευρών ώστε να υπάρξουν κάποια απτά αποτελέσματα. Ο ειδικός απεσταλμένος του Γενικού Γραμματέα στη Λευκωσία, Κόλιν Στιούαρτ, παρά τη δυστοκία στο συγκεκριμένο ζήτημα δεν εγκαταλείπει τις ελπίδες του αν και πίστευε πως θα μπορούσαν οι πλευρές να είχαν ανακοινώσει συγκλίσεις επί τους θέματος των οδοφραγμάτων ακόμη και την ερχόμενη Τρίτη, 10 Δεκεμβρίου, όταν οι δύο ηγέτες θα συναντηθούν στη δεξίωση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Ο διεθνής οργανισμός θεωρεί πως οι όποιες παράλληλες διαδικασίες και έκφραση διάθεσης του Γενικού Γραμματέα να προχωρήσει στη σχηματοποίηση των σχεδιασμών για την άτυπη πενταμερή θα πρέπει να έχουν αλληλουχία και αλληλοσύνδεση με σαφή πρόοδο σε μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Αν δεν επιτευχθούν τα μίνιμουμ, και αυτά είναι το πακέτο των μέτρων που αφορά τη διακίνηση των πολιτών ένθεν και ένθεν της γραμμής, τότε σε καμία περίπτωση δεν είναι δυνατόν να εμπεδωθεί μια καθαρή γραμμή πλεύσης για τη σχηματοποίηση της άτυπης πενταμερούς με τα συνακόλουθά της. «Το άνοιγμα οδοφραγμάτων είναι το δεύτερο βήμα που απαιτείται για να πάμε στο τρίτο που θα είναι μια πενταμερής διάσκεψη» σύμφωνα με διπλωματική πηγή.
Δεν απογοητεύονται
Όπως ο «Π» πληροφορείται τα Ηνωμένα Έθνη εκφράζουν την εκτίμηση πως είναι πιθανό να υπάρξει πρόοδος στο θέμα των οδοφραγμάτων με βάση τις συζητήσεις που γίνονται κυρίως στο παρασκήνιο και παρά την εμμονή της τουρκοκυπριακής πλευρά όπως εκφράζεται στις συναντήσεις των διαπραγματευτών.
Οι προκαταρκτικές επαφές για τα ΜΟΕ αφορούν κυρίως την προσπάθεια για άνοιγμα νέων οδοφραγμάτων για καλύτερη και ευκολότερη επικοινωνία μεταξύ των πλευρών. Όπως φαίνεται, ωστόσο, από τις επαφές που πραγματοποιούν οι δύο διαπραγματευτές προκύπτουν ορισμένα προβλήματα σε σχέση με τη γεωγραφική οριοθέτηση των υποψήφιων για άνοιγμα διόδων. Επί του παρόντος υπάρχουν σαφείς διαφωνίες. Όπως φαίνεται η τ/κ πλευρά επιδιώκει και επιθυμεί όπως ανοίξουν δύο οδοφράγματα στη Λευκωσία ένα εκ των οποίων είναι η Μια Μηλιά, ενώ δεν αποκλείει να συμφωνήσει στη διάνοιξη και ενός άλλου στην εντός της παλιάς πόλης της Λευκωσίας στη μορφή του οδοφράγματος της Λήδρας, για διέλευση δηλαδή των πεζών.
Η τ/κ θέση συνίσταται στο ότι το οδόφραγμα της Μιας Μηλιάς τους ευνοεί όλους. Το οδόφραγμα στο Πυρόι ευνοεί μόνο τους Ε/Κ οπότε θέλουν επιπλέον ανταλλάγματα.
Σε τέτοια περίπτωση τίθεται εκ μέρους των Τουρκοκυπρίων η πιθανότητα να υπάρξει διέξοδος των κατοίκων της Λουρουτζίνας προς τον δρόμο που οδηγεί στα Λύμπια, ενώ σταθερά επαναφέρουν και το θέμα της λειτουργίας του δρόμου Άρσους - Πύλας.
Πυρόι με προτάσεις
Η ε/κ πλευρά μέσα από τις έως τώρα διαβουλεύσεις δεν υποχωρεί στις απαιτήσεις της για διάνοιξη είτε στο Πυρόι είτε στα Κόκκινα. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π» η ε/κ πλευρά θέτει ορισμένα ζητήματα κομβικής σημασίας και τα οποία αναδεικνύουν επί της ουσίας αυτό που σημειώνουν οι πλευρές για τον ρόλο των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης για άμεσες και πρακτικές διευκολύνσεις των ανθρώπων. Όπως υποστηρίζει η ε/κ αν ανοίξει, π.χ., το Πυρόι γύρω στις 10.000 κάτοικοι της Αθηένου και των γύρω χωριών θα μπορούν να φτάνουν στη Λευκωσία τουλάχιστον 15 λεπτά νωρίτερα, βοηθώντας επιπλέον την αποσυμφόρηση του αυτοκινητόδρομου προς Λευκωσία τις πρωινές και βραδινές ώρες. Το ίδιο ισχύει και για τα Κόκκινα. Αν ανοίξει αυτή η περιοχή διευκολύνονται αφάνταστα οι κάτοικοι του Κάτω Πύργου οι οποίοι είναι ακόμη πιο απομονωμένοι από τις άλλες περιοχές.
Με βάση τις έως τώρα συζητήσεις τα Ηνωμένα Έθνη θεωρούν ότι η διάνοιξη του δρόμου στο Πυρόι είναι ένα πιο πιθανό σενάριο παρά το άνοιγμα στα Κόκκινα. Μάλιστα εκτιμάται, αν και αυτό δεν διαφαίνεται ακόμη στις επαφές των δύο διαπραγματευτών, ότι υπάρχει τρόπος να υπερκεραστούν τα προβλήματα που θέτει ο τουρκικός στρατός αναφορικά με την ύπαρξη στρατοπέδων στην περιοχή. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί, όπως υποστηρίζει η ελληνοκυπριακή πλευρά, με τη δημιουργία είτε μιας υπέργειας είτε μιας υπόγειας διάβασης ώστε να αποφευχθεί το επίμαχο σημείο το οποίο επικαλείται η τουρκοκυπριακή πλευρά, αφού με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα δεν θα υπάρξει σημείο ελέγχου στην περιοχή από και προς την περιοχή της Αθηένου.
Επί του παρόντος, ωστόσο, δεν φαίνεται να υφίστανται οποιαδήποτε απτά αποτελέσματα παρά το γεγονός ότι οι δύο διαπραγματευτές, Μενέλαος Μενελάου και Γκιουνές Ονάρ συναντήθηκαν μερικές φορές το τελευταίο διάστημα. Όπως διατείνεται η τ/κ πλευρά το πρόβλημα στην αναζήτηση λύσεων για τα οδοφράγματα δεν μπορεί να επιλυθεί χωρίς τη συγκατάθεση του τουρκικού στρατού.
«Είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε»
Έτοιμος ακόμα και την ερχόμενη Δευτέρα να συζητήσει το θέμα της διάνοιξης νέων σημείων διέλευσης με τον Τ/Κ ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης.
Στο πλαίσιο της περιοδείας του στη βόρεια επαρχία της Πάφου και σε δηλώσεις του χθες στους δημοσιογράφους στον Κάτω Πύργο Τηλλυρίας, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης κλήθηκε να σχολιάσει τις τελευταίες δηλώσεις του κ. Τατάρ για τη διάνοιξη νέων σημείων διέλευσης. «Είμαστε πανέτοιμοι κι έχουμε κάνει όλη τη σχετική προεργασία, μέρος της οποίας αφορά και την περιοχή των Κοκκίνων -είναι γνωστό το απόλυτα δικαιολογημένο αίτημα των κατοίκων- και όποτε ο κ. Τατάρ είναι έτοιμος, είμαι έτοιμος να συναντηθώ μαζί του ακόμα και τη Δευτέρα για να ξεκινήσουμε τη συζήτηση». «Έχουμε κάνει όλη την προεργασία» επανέλαβε, «κι αναμένω τη θετική ανταπόκριση για να ξεκινήσουμε τη συζήτηση».
Σημειώνεται ότι ο Ερσίν Τατάρ στις τελευταίες αναφορές του για το θέμα των οδοφραγμάτων απορρίπτει τις ελληνοκυπριακές θέσεις για την ανάγκη να υπάρξει διάνοιξη ενός εκ των δύο οδοφραγμάτων είτε εκείνο στα Κόκκινα είτε στο Πυρόι. Επιμένει ωστόσο στη διάνοιξη της Μιας Μιλιάς αλλά και ενός οδοφράγματος στην εντός των τειχών Λευκωσία, θέμα που τέθηκε και από τους δύο δημάρχους στην πόλη.
